Antonówka Zwykła



Ros. — Antonówka obyknowiennaja; ang. — Antonówka; czes. — Anto-novka; niem. — Antonówka
Bardzo stara odmiana rosyjska, uprawiana szeroko w Białoru­skiej SRR i w republikach nadbałtyckich, ceniona i w innych chłodnych rejonach ZSRR oraz w Kanadzie. W Polsce była ma­sowo uprawiana, ze względu jednak na trudności ze zbytem owoców większość drzew Antonówki została przeszczepiona inny­mi, cenniejszymi odmianami.
Młode drzewa rosną początkowo słabo, mają krzywe, wolno gru­biejące pnie. Drzewa starsze, w pełni owocowania, mają koronę kulistą, spłaszczoną, składającą się z nielicznych konarów, nie zagęszczającą się. Znaczna część gałęzi wyrasta pod kątem ostrym i później odrywa się pod ciężarem owoców. Gałęzie są pokryte licznymi krótkopędami. Antonówka kwitnie wcześnie i dość dłu­go, przy czym kwiaty są wytrzymałe na złe warunki atmosfe­ryczne. Do dobrych zapylaczy należą: Pepina Szafranowa, Glo-gierówka, Titówka, Grafsztynek Inflancki. Antonówka uważana jest za jeden z lepszych zapylaczy dla odmian jabłoni jednocze­śnie z nią kwitnących. W okres owocowania wchodzi średnio wcześnie (6—7 rok), owocuje przemiennie, obficie. Drzewa od­znaczają się dużą wytrzymałością na mróz. Wymagają gleb ży-źniejszych; na ubogich, zbyt suchych rosną bardzo wolno i sła­biej owocują. Na glebach zbyt ciężkich i zwięzłych pnie i nasady konarów są łatwo porażane przez raka, szczególnie gdy drzewa są przeszczepione Starkingiem lub innymi odmianami z grupy Red Delicious. Odmiana dostatecznie odporna na parch. Owoce średniej wielkości, nierównobokie, zmienne w kształcie, zasadniczo cylindryczne, ale spotyka się znaczny procent owoców baryłkowatych lub spłaszczonych. Skórka twarda, jasnozielona, w miarę dojrzewania zielonożółta. Szypułka średniej grubości, zmiennej długości, osadzona w zagłębieniu dość głębokim, z ordza-wieniem przechodzącym smużkami na owoc. Kielich mały, za­mknięty. Zagłębienie kielichowe średniej wielkości, o brzegach nierówno sfałdowanych. Miąższ biały, z lekkim odcieniem kre­mowym lub zielonkawym, gruboziarnisty, kruchy, kwaskowaty, bardzo aromatyczny. Gniazdo nasienne średniej wielkości, komo­ry półotwarte lub zamknięte, nasiona liczne, barwy kasztanowa­tej, dobrze wykształcone (tabl. 4, 1).
Dojrzałość zbiorczą owoce osiągają w pierwszych dniach wrze­śnia i łatwo opadają z drzew. Przez opryskiwanie kwasem nafty-looctowym można zbiór opóźnić o kilkanaście dni. Przechowują się krótko, najwyżej do listopada.
Siewki Antonówki stanowią bardzo cenny materiał szkółkarski, obecnie w Polsce stosowany, gdyż ograniczają rozmiary drzew i wpływają korzystnie na owocowanie, a ponadto są odporne na zgorzele kory. Dawniej Antonówkę zalecano jako przewodnią dla odmian wrażliwych na mróz, obecnie w dużym stopniu straciła to zastosowanie, gdyż wolno rośnie i tworzy w szkółce krzywe pnie oraz konary słabo związane z pniem, a także jest porażana przez raka. Owoce Antonówki, bardzo cenione przez przemysł, są
podatne na brunatną zgniliznę, w okresie przechowywania zaś bardzo podatne na oparzeliznę powierzchniową. Odmiana ta jest coraz rzadziej uprawiana, głównie z powodu niskich cen na jej owoce.